تأثیر روش آبیاری ناقص ریشه با آب‌ شور بر عملکرد کیفی گیاه آفتابگردان

کمبود آب غیر­شور و افزایش تقاضای آب برای آبیاری منجر به کاربرد روش­های جدید آبیاری و همچنین به کار­گیری منابع آب ‌شور شده است. به همین دلیل، آزمایش مزرعه­ای طی دو سال زراعی 1393 و 1394 برای ارزیابی اثر مدیریت کمی و کیفی آب آبیاری بر خصوصیات مرفولوژیکی و عملکرد کیفی آفتابگردان در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. پژوهش حاضر در قالب طرح فاکتوریل با طرح پایه بلوک کامل تصادفی، در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری کامل با آب غیر­شور (FI)،آبیاری کامل با آب شور (SI)، آبیاری کامل با تناوب آب شور و غیر­شور (FSI)،آبیاری ناقص ریشه در سطح 75 درصد آب مورد نیاز با آب غیر­شور (PRD1)، آبیاری ناقص ریشه در سطح 75 درصد آب مورد نیاز با آب­شور (PRD2) وآبیاری ناقص ریشه در سطح 75 درصد آب مورد نیاز با تناوب آب­شور و غیر­شور (PRD3) بود. آب­شور با هدایت الکتریکی 4/5 دسی زیمنس بر متر از اختلاط20 درصد آب دریای خزر با آب غیر­شور به دست آمد. نتایج نشان داد که تیمارهای PRD1، PRD3، FSIبا تیمار کنترل (FI) در اکثر خصوصیات مورفولوژیکی اختلاف معنی­داری نداشتند. بالاترین درصد روغن از تیمار PRD2 و PRD3 با مقدار یکسان 56 درصد به دست آمد. تیمار SI کم­ترین میزان درصد روغن را داشت. حداکثر عملکرد روغن با مقادیر 1831 و 5/1783 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در تیمارهای FIوPRD1مشاهده شد. تیمارهای PRD2و SI کمترین مقادیر عملکرد روغن و پروتئین را در هر دو سال داشتند. براساس نتایج، درشرایط بحران آبی و نیاز به استفاده از آب کمتر و یا جایگزین نمودن آب شور با آب غیر شور،روش­های  PRD3و  FSIبه‌ عنوان مدیریت بهینه توصیه می­شود تا علاوه بر صرفه­جویی در منابع آب، تلفات کمی و کیفی محصول را به حداقل رساند.